Có 1 tư tưởng cố hữu đeo bám Forex Trader ở Việt Nam, đó là mọi người thường thần thánh hoá về Technical Analysis (TA), và 99% Trader ở Việt Nam đang tiếp cận thị trường theo TA, và thực tế là gì: Đa số thua lỗ về lâu dài. Xin phép được mổ xẻ về những vấn đề bên trong:
- Chúng ta đang thiếu những kênh tiếp cận thông tin có “định hướng”. Một điều bạn nên biết là bạn đang đi đầu tư sản phẩm của nước ngoài, và bạn nên tiếp cận thị trường theo cách Local Trader tiếp cận, chứ ko phải tiếp cận thị trường theo cách bạn tự nghĩ ra, trừ khi bạn là superman. Thực tế ở Việt Nam là 99.99% Forex Trader không biết cấu trúc thị trường Forex hiện nay như thế nào, nguyên tắc tạo lập thị trường ra sao, các sản phẩm phái sinh chi phối thị trường như thế nào, dòng tiền đầu cơ và dòng tiền hedging qua cán cân vốn/cán cân vãng lai như thế nào. Mọi người chỉ nghĩ đơn giản đây là zero sum game, toàn bộ là dòng tiền đầu cơ, cá mập thỉnh thoảng quét thị trường, đâu đó điều này đúng với thị trường Coin các bạn nhé, vì cấu trúc thị trường còn sơ khai, còn với thị trường Forex nó đã tiến hoá rất khủng khiếp, đến nỗi cả những tay to nhất trên thị trường cũng vẫn cứ phán đoán sai. Một book trading của Big Boyz khoảng vài tỷ đô, theo bạn có đủ 1 tay thao túng thị trường 6000 tỷ ko, khi mà dòng flowstrade quá lớn, có thể “trigger” tất cả Big Boyz? Vai trò của Algos hiện nay ngày càng tăng, và những thuật toán ko cảm xúc đôi khi gây ra những biến động giá trầm trọng, như sự kiện JPY đầu năm 2019, hay những sự kiện chưa có tiền lệ như Covid-19, khi mà Big Boyz phải WFH khiến thanh khoản thị trường cực thấp làm đồng Bảng Anh bị bán tháo về mức thấp nhất hơn 30 năm một cách khó tin trong điều kiện thanh khoản 1 triệu đô có thể làm giá move hàng chục pips.
- TA là cách nhanh nhất để khoác lên mình lớp áo “chuyên gia tài chính”, nhưng đừng tự mãn và ảo tưởng. Nên biết mình là ai trên thị trường tài chính 6000 tỷ đô/ngày này. Vài lý thuyết cổ điển về kẻ vẽ mấy cái tam giác, hay vài đường trendline, rồi đối chiếu máy móc mấy pattern với sách giáo khoa, nó không có nhiều ý nghĩa. Trader ở Việt Nam thường dễ dàng chấp nhận về một lý thuyết TA với vài cách sử dụng căn bản (không biết là đúng hay sai), nhưng ít người hiểu về các công thức của chỉ báo, hay sử dụng 1 Pattern nhưng ko nắm được tính chính xác về backtest của nó là bao nhiêu, hay 1 indicator thì nên phù hợp một loại thị trường nào. Ví dụ tôi hay gặp những câu hỏi như tại sao MACD setup ở Meta Trader 4 lại khác trên Tradingview nhỉ, hay thỉnh thoảng lên mạng thấy 1 ai đó vẽ cái tam giác đi hết biên độ xong mới phá, rồi có ai đó phân tích “Price Action” nào là xuất hiện nến Doij Hammer này kia, nhưng hoá ra trong điều kiện thị trường sideway, hoặc chỉ báo động lượng cứ quá mua là sell, nhưng hoá ra xu hướng tăng mạnh thì nó cứ quá mua dài dài dài... Một số Trader mới tìm hiểu thị trường nhưng lại thích những lý thuyết cao siêu như Elliot - thích đi vẽ đồ thị thị trường cho sướng tay, hoặc 1 đợt rộ lên cái gọi là “Market Profile” trong khi toàn bộ những gì tôi quan sát thấy thì hầu như chả có ai ở Việt Nam đang dùng “Market Profile” cả, tất cả chỉ là “Volume Profile”. Tiếp theo, bạn là Trader theo trường phái TA, vậy “vũ khí” của bạn là gì? Màn hình Meta Trader với cái giờ đóng cửa nến ngày theo giờ địa phương ko phải giờ NY, và thỉnh thoảng lòi ra cái nến ngày thứ 7 mà nhiều người còn ko biết. Muốn phân tích giỏi thì nên có vũ khí mạnh, một Trader đầu tư tiền bạc vào vũ khí chiến đấu chắc chắn là đáng trân trọng hơn một Trader suốt ngày chỉ lên mạng show lãi (đó là dân sales ko phải Trader). Bạn có biết Bloomberg họ có công cụ tự vẽ sóng Elliot hay tự nhận diện các Pattern kỹ thuật, hay bạn có thể tự tạo ra các indicator và backtest tẹt tèn ten trên Terminal của họ không?
- Bạn không thể chiến thắng lâu dài ở một thị trường mà bạn ko hiểu về nó, rất tiếc là như vậy. Bạn không hiểu được những story đằng sau Price Action thì làm sao phán đoán kỹ thuật của bạn chuẩn được. Phân tích kỹ thuật có xác định được giá dầu WTI Futures về -$37/thùng không các bạn? Bạn không hiểu về Positioning thị trường thì làm sao bạn biết thị trường có overbought/oversold thật không, và ai đang là người cắt lỗ/chốt lời, ai là người mua/người bán trong thị trường này. Khái niệm quá mua/quá bán các bạn đang sử dụng đa phần là công thức từ giá, chứ ko liên quan đến dòng tiền thị trường. Còn bạn muốn biết tâm lý thị trường như thế nào? Vậy thì quan sát qua thị trường Option, xem giới đầu tư hedging cho underlying market thế nào sẽ biết? Mọi người thỉnh thoảng nhắc đến VIX? Bạn có biết chỉ số VIX hiện nay là 27.57 thì nói lên điều gì về định lượng ko?
- Cuối cùng nếu bạn đam mê về Technical, nên xây dựng cho mình độ rộng về kiến thức trước, khi bạn am hiểu về Technical theo hệ thống thì bạn có thể đi sâu vào 1 vài hệ thống và công cụ ưa thích nào đó, và hãy cố gắng sử dụng vũ khí mạnh, ít nhất là hãy dùng Tradingview Premium. Tôi dùng nó từ khi tôi chưa làm Mod ở Tradingview 😉, còn về TA thì Bloomberg và Eikon là số 1.
- Sau tất cả, TA chỉ là “bias” - Phân tích kỹ thuật vẫn là cái gì đó mang tính định kiến, ko có gì là chân lý cả. Ai cũng biết đây là support, có lúc nó sẽ break support, có lúc nó sẽ chạm support lên lại, có lúc chạm support tăng nhẹ rồi break lại, và có lúc thì false break tạo đáy... Thường Trader chuyên nghiệp chả bao giờ tranh luận với nhau về TA cả, bởi vì ông đưa ra định kiến của ông, chả có cái gì để tranh luận cả, vì mặc định là sử dụng kiến thức phải chuẩn, và kỳ vọng mỗi người khác nhau, có chăng là họ phản biện nhau về Macro.
- Còn về lý do tại sao hầu hết Trader thua lỗ về lâu dài.Thì mình để lại và lúc nào đó sẽ viết 1 bài trên web. Nó rất khác so với cái gì mọi người thường nghĩ.
P/S: Bài viết hoàn toàn ko hề đả kích về TA, vì tôi cũng đam mê TA. TA là kỹ năng rất quan trọng cho Trader. 😉